Depremler genellikle yeraltındaki kayaçların aniden bir fay boyunca kırıldığında meydana gelir. Bu ani bir enerji salınımı, yer sarsıntısına neden olan sismik dalgalara neden olur. İki blok kaya ya da iki levha birbirine sürtündüğünde, biraz yapışırlar. Sadece düzgün kaymazlar; kayalar birbirini parçalar. Kayaçlar hala birbirine dayanıyor ama hareket etmiyorlar. Bir süre sonra, oluşan basınç nedeniyle kayalar kırılır. Kayalar kırıldığında, deprem meydana gelir.
Deprem sırasında ve sonrasında kaya levhaları veya blokları hareket etmeye başlar ve tekrar sıkışıp kalıncaya kadar hareket etmeye devam ederler. Kayanın kırıldığı yerin altındaki noktaya deprem odağı deniyor . Odağın tam üstünde (yerin üstünde) merkez üssü denir .
Deprem benzeri sismik dalgalar ayrıca yer altındaki patlamalardan da kaynaklanabilir. Bu patlamalar, karayolları, demiryolları, metrolar veya mayınlar için tüneller yaparken kayaları kıracak şekilde ayarlanabilir. Ancak bu patlamalar, çok güçlü sismik dalgalara neden olmaz. Onları hissetmeyebilirsin bile. Bazen sismik dalgalar, bir madenin çatısı veya duvarları yıkıldığında meydana gelir. Bunlar bazen madenin yakınındaki insanlar tarafından hissedilebilir.
Nükleer savaş başlığı (bomba) testlerinden kaynaklanan en büyük yeraltı patlaması, büyük depremler gibi sismik dalgalar yaratabilir. Bu gerçek, küresel nükleer test yasağını uygulamak için bir araç olarak kullanıldı, çünkü bu tür sismik dalgalar üretmeden hiçbir nükleer savaş başlığı patlatılamaz.
Depremin verdiği etkiler de yapılara göre ciddi farklılıklar gösterebilmektedir. Buna da zeminin alüvyal yapısından meydana geldiği söylenmektedir. Yüzlerce farklı zeminlerin olduğu dünyamız da İstanbul zemini de deprem açısından en kritik yerler arasındandır.
Özellikle son yıllarda Büyükçekmece-Küçükçekmece arasında ki bölge heyelan riskiyle karşı karşıya olan en tehlikeli alandır.
Depremin bir anda gelip tüm bu bölgeyi yok etmesi an meselesidir. Çünkü depremler gerçekleştiği sırada süresi önemli bir rol oynamaktadır. Süreç uzadığın da bu alüvyal zeminde ki binalar, yapıtlar daha da zarar görmektedir. Çok eskiden beri var olan yapıtlar depremler de zarar görmezden 1-2 yıllık binalar bile depremler de ciddi hasarlar alabilir. Bu yapının bulunduğu zemin ve yapıtın şekli açısından da önem arz etmektedir.
Bir yorum bırakınız...