Gündönümü, yılda 2 defa gerçekleşen, bulunduğu yarımküreye göre hangi mevsimin bittiğini ve hangi mevsimin gelmekte olduğunu gösterir. Ayrıca gündönümü, Güneş’in en dik şekilde düştüğü günlerdir. Gündönümü nedir, gündönümü tarihleri nelerdir gibi sorular sürekli sorulmakta ve çoğu insan tarafından doğru bilinmemektedir.
Gündönümü Tanımı
Gündönümü yılda 2 defa gerçekleşir. Güneş en büyük ve dik açılarla dönencelere düşmektedir. Bulunulan yarımküreye göre, günler kısamaya ya da uzamaya başlar. Güneş’in doğudan doğduğu ekinokslarda, gün ve gece eşit uzunlukta sürmektedir. Gündönümü Latince kökenli bir kelimedir ve aynı zamanda Solstis olarak da anılmaktadır.
Gündönümünün Meydana Geldiği Tarihler
Gündönümü, Kuzey Yarımküre ‘de Haziran ve Ağustos ayları arasında gerçekleşirken, Güney Yarımküre’ de Aralık ve Şubat aylarında izlenmektedir. Güneş’e olan konumu uzaklaşan yarımküre, soğuk hava etkisi altına girer ve kış mevsimini yaşamaya başlar. Gündönümü tarihleri, 21 Haziran’ı ve 21 Aralık’tır.
- 21 Haziran: En uzun gündüz ve en kısa gece gerçekleşir.
- 21 Aralık: En uzun gece ve en kısa gündüz gerçekleşir.
Ekinoks Nedir? Gündönümü ve Ekinoks Arasındaki Fark Nedir?
Gece ve gündüzün eşit olduğu ekinoks durumu, yılda 2 kez gerçekleşir. Bunlar ilkbahar ve sonbahar ekinokslarıdır. Gündönümü ve ekinoks tarihlerinin birbirine karıştırılmaması gerekir, çünkü ikisi ayrı şeylerdir. Gündönümlerinde Güneş en uzun ve en kısa süre gökyüzünde kalırken, ekinoks gece ve gündüzlerin eşit olduğu günleri temsil etmektedir.
Gündönümünden Farklı Olarak; Ekinoks Tarihleri Nelerdir?
Her ikisinin de sürekli birbiriyle anılması, aynı anlama tarihlere denk geldiklerini düşündürebilir ancak, gündönümü ve ekinoks tarihleri
21 Mart: Gece ve gündüz eşit konumdadır.
23 Eylül: Gece ve gündüz eşit konumdadır.
21 Haziran Yaz Gündönümünde Neler Gerçekleşir?
Yılın en uzun gününü ve gecesini yaşatan 21 Haziran, yaz gündönümünü ifade etmektedir. Güneş’in yengeç dönencesine en dik olarak ışınlarını gönderdiği gündür.
21 Haziran’dan sonra ki günlerde, Kuzey Yarım Küre’de gündüzler kısalarak yaz gündönümü gerçekleşirken, Güney Yarımküre’de ise, günler uzamaya ve kış gündönümünün gerçekleşmesine sebep olmaktadır.
Yaz gündönümü her yıl 21 Haziran’dan farklı olarak, 4 yılda bir defa 20 Haziran’da gerçekleşir ve belli başlı değişikliklere sebep olmaktadır.
