Sabit disklerden verileri kurtarmak için piyasada birçok kurtarma programları ve bu işi yapan profesyonel şirketler vardır. Peki silinen veri kurtarılabilir mi? Çok fazla teknik detaya girmeden bu konu ile ilgili bilgi vermeye çalışacağım.
Sabit disk, döner bir mil üzerine sıralanmış, metal veya plastikten yapılma ve üzeri manyetik bir tabaka ile kaplı plakalar ve bu plakaların alt ve üst kısımlarında yerleşen okuma/yazma kafalarından oluşur. Veriler sabit diskteki bu manyetik tabakalar üzerine kaydedilir. Verilerin kaydedilmesinde mıknatıslanma mantığı kullanılır. Mıknatısın iki kutbu dijital olarak 1 ve 0 ‘ı temsil eder. Verilerimiz böylece küçük mıknatıslar halinde bu manyetik ortamlara yazılırlar.
Harddiskten Silinen veri kurtarılabilir mi?
Basit bir şekille ise şu şekilde ifade edeyim. Harddiski, kareli matematik defterinin bir sayfası olarak düşünün. Her bir kareye teknik olarak “sector” denmektedir. Bir sector 256 veya 512 bytes dır. Yani bir veriyi yazdırdığınız da dosyanızın boyutuna göre yüzlerce kare alanına yazılacaktır. Yazdırma işlemi yapılırken kareleri harddiske veri yazma ve silme işlemi sürekli yapıldığı için veri karelere belli bir sırada yazılmaz.
Yukarıdaki mavi alanları bir verinin harddisk üzerinde durumunu belirtir. Görüldüğü gibi yazılan veri harddiskte dağınık bir şekilde yazılmış. Bilgisayar bu dağınık veriyi bize index aracılığı ile toparlayarak görsel hale getirir.
Bilgisayarımızdan veriyi sildiğimiz de aslında veri silinmez. Silinen index’deki yoldur. Bize görsel olarak sunulan yol silinmiştir. Veri hardisk’te olduğu gibi kalır. Sadece bizim bilgisayarda gördüğümüz yol kaybolur. O nedenle veriyi göremeyiz.
Veri kurtarma programları, bu indexleri kendi sisteminde yeniden oluşturur ve veriyi kurtarır. Bilgisayarda sürekli olarak dosya kaydetme ve silme işlemleri yapılmaktadır. Eğer ki yeni bir veri yazdırıldığında yukarı da silinmiş olan karelerden bir kaç tanesinin üzerine yeni veri yazılırsa yukarıdaki eski veri o zaman bozuk olarak kurtarılır. Çünkü artık dosya yapısı bozulmuştur. Zaman içerisinde yukarıdaki mavi alanın tamamına veri yazıldığı zaman artık o veri kurtarılmaz hal alır. Mavi alanın üzerine yeni veri yazılmasının ne kadar zaman alacağı tamamen bilgisayarı kullanma sıklığına ver harddisk boyutuna bağlıdır.
Eğer ki yanlışlıkla önemli bir veriyi sildiyseniz veri kurtarma programları ile hemen müdahale ederseniz veya bir uzman kişiden yardım alırsanız verinizin kurtarılması kesindir. Ancak aradan zaman geçtiğinde verinizin kurtartılması tamamen şans meselesidir. Yukarıdaki tüm mavi alanların üzerine bir kaç kez veri yazıldığında kurtarılması imkansızdır.
Bir yorum bırakınız...