Son derece gizemli bir mühendis olarak tanınan ve hala gizemini koruyan bir efsanedir. 10 Temmuz 1856 yılında yıldırımlar çakarken dünyaya gözlerini açan Nikola Tesla Ocak 1943’te hayata gözlerini yumdu. Ancak bu mühendis dünyaya birçok yeni teknolojileri tanıştırdı.
Nikola Tesla, AIEE Edison Madalyası ödülünü almıştır. Nikola Tesla’nın doğum yeri Hırvatistan’dır. Rahip olan babası bilim ve icatlarla ilgilenirdi. Babasının bu merakını edinen Nikola Tesla Avusturya’daki en iyi teknik üniversitelerden biri olan Graz Politeknik Enstitüsü’nde bilimsel eğitimine devam etti.
Öğrencilik yıllarında iken AC alternatif elektrik akımı ile ilgili hayaller ve girişimleri vardı. O sıralarda Edison DC doğru akım elektriğini uzak yerlere taşıma sıkıntısı çekiyordu. Enerjinin en büyük sorunu depo edilmesi ve uzak yerlere aktarımı idi. Bu da ancak bir tüccar olan Edison ile değil mühendis olan Tesla ile çözülebilirdi. Üstelik AC alternatif akım hem daha uzak yerlere transfer edilebilir, hem de çok ucuza mal edilebilirdi.
Nicola Tesla’nın üniversiteyi bitirmesinden sonra bir ara ressamlığa merak saldığını biliyoruz. Teknik resim becerisi zaten üniversitede mühendislik dersi olarak almıştı ama bu kez serbest resme de merak salmıştı ve üniversiteyi bitirdikten sonra bilim konferanslarına ara vermişti. Daha sonra Prag şehrine taşınan Tesla, Edison ile tanıştı ve onun şirketinin telefon santrali kurmasında yardımcı olmak istedi.
Continental Edison Şirketinde Tesla çeşitli şehirlerde çalıştı. Nikola Tesla’nın çalışmaları bu şirketin müdürü olan Charles Batcelor tarafından çok takdir edildi ve kendisi ABD’ye davet edildi. Fakat DC akımın güvenli olduğunda ısrar eden şirketin genel müdürü ve patronu Edison bir türlü Nikola Tesla’yı sevemedi ve ona maaşını da ödemediği söylenir. 6 aylık çalışmadan sonra AC akım hakkındaki parlak fikirlerini Edison’a açtığında Edison onu rakip olarak gördü ve bu ışığı söndürmek istedi. Tesla çaresiz ondan ayrılarak kendi şirketini kurdu.
Nikola Tesla AC Akımında Devrim Yaratıyor
Daha da önemlisi, Nikola Tesla, AC deneylerine geri döndü ve iki yıl içinde sistemi için otuzdan fazla patent başvurusunda bulundu. Tesla kendi şirketinde AC elektrik akımı ile ilgili yoğun deneyler yapmaya başladı. Birçok patent aldı. Bir projesinde, Edison’un ampulünü kullanmak istediğinde buna izin alamamış ve kendi ampulünü icat etmek zorunda kalmıştı.
Ekipmanı az, parası az ve finansörleri kendisine şüphe ile bakan talihsiz, ama o zamana hiç sığmayan bir deha idi Tesla.
Kablosuz elektrik kavramını ilk kez ortaya attı. Kumanda ile oyuncak gemi yürüttü. Nikola Tesla bobinini yaptı. En Önemlisi AC motoru icat etti. Bu başarıların hepsi Tesla’ya haklı bir dünyaca ünlü bilim adamı unvanını çok sonraları getirdi.
Bugün bile halen hayata geçirilemeyen kablosuz elektrik akımı projesi, durdurulmasaydı bugün muhtemelene kablosuz elektirik kullanıyorduk ve buna bağlı olarak farklı teknolojileri kullanıyor olacaktık.
Nikola Tesla, kablosuz elektriği taşımayaı başarmıştı. Aşağıda görüldüğü gibi bugünün baz istasyonu mantığı gibi kuleleri belli noktalara yerleştirerek kablosuz elekriği hayata geçirecekti. Ancak bu proje yarım kaldı. Yatırımcı, işleriinin kötü gitmesi ve bu işten bir kazanç elde edemeyeceğini düşündüğü için Nikola Tesla’ya olan desteğini çekti ve bu inanılmaz buluş hayata geçirilemedi.
Nikola Tesla ayrıca titreşim konusunda hava dalgalarını oluşturan bir nesnenin hızlı hareketi konusunda ve hava dalgalarının bir nesne üzerindeki etkisini rezonansla değiştirme konusunda çok ileri çalışmalar yaptı. Talihsizlik Nikola Tesla’nın peşini asla bırakmadı, araştırma laboratuvarında 1895 yangını büyük bir felakete yol açtı. Öyle ki kitaplarını, notlarını ve ekipmanlarını bu yangında kaybetti.
Bununla birlikte, yeni bir laboratuvar için finansal destek aradı. Nikola Tesla robotik, uzaktan kumanda ve güneş enerjisi üzerine araştırmalara ta 1800 ‘lü yıllarda başlamıştı. Fakat Nicola Tesla’nın görüşleri ve farklı bakış açısı, insanları ürkütüyordu.
Edison, bu dehanın önünü kesmek için AC akımın çok tehlikeli ve öldürücü olduğu yaygarasını tüm gazetelere yaymaya başladı. Bunun için parasını kullanan tüccar Edison, Nicola Tesla’nın ne kadar zeki biri olduğunu sezmişti ve onun ününe gölge düşüreceğinden kesin olarak korkuyordu.
Üniversitede iken AC Moturun Şablonu Zihninde Beliriyor
Nikola Tesla kimdir derseniz? Nikola Tesla, bir elektrik mühendisiydi, mühendisler öğrenim gördükleri 4 yıl boyunca sürekli o alanda düşünmeye odaklıdır. Zor problemleri matematik platformuna taşıyarak çözüme yaklaştırırlar. Zihni zorlamak, mühendislerin işidir. Tesla da gerçek mühendislerden biri olarak zihnini zorladı ve bu AC motorun şeklinin birden bire net bir şekilde zihninde belirdiğini arkadaşlarına anlattı. Kimse bu motorun ne olduğunu bilmiyordu. Elektrik üretmek için dinamo kullanılır, elektrik enerjisini hareket enerjisine çevirmek için de AC motor kullanılır. Elektriğin oluşması için 3 temel bileşen gerekir:
- İletken
- Mıknatıslar
- Hareket
Bu 3 sihirli güç yan yana geldiğinde elektrik üretilir. Öte yandan bu üretilen elektriği (dinamo ile) hareket enerjisine çevirmek için, stator ve rotor arasında manyetik akı değişimi ile dönme hareketi sağlanır.
Bobinler elektriklenince mıknatıs görevi görürler. AC akım sinüsoidal olduğundan örneğin 50 Hertz dendiğinde 1 saniyede 50 saykıl denmek istenir. Bu yapay mıknatıslar saniyede 50 kere N-S mıknatıs kutupları olarak mıknatıslanırlar.
Bilindiği gibi mıknatıs bir itme-çekme gücü sağlar. Mıknatısların arasında bir iletken tel koyarsanız manyetik alan, zorunlu olarak bu tele etki eder. Bir itiş gücü sağlar. N-S yönünü de AC akımın frekans değişimi ile değiştirmek ve saniyede 50 Hz yani 50 kez yapmakla motor kararlı bir şekilde zorunlu olarak döner. Bu da bir dönüş hareketi sağlar.
Endüstride sanayide ve elektriğin olduğu her yerde bu motorları çok çeşitli alanlarda kullanıyoruz. AC alternatif akım elektriği kavramını ilk kez ortaya atan mühendis Nicola Tesla sayesinde, insanlık uzak diyarlara elektrik enerjisini üretmeyi ve uzak diyarlara göndermeyi öğrenmiştir.
Nikola Tesla, 1943 yılında 7 Ocak’ı 8 Ocak’a bağlayan gece Manhattan’da New Yorker otelinin 33. katındaki 3327 nolu odasında kalp yetmezliğinden ölü olarak bulundu.
Bir yorum bırakınız...