Her toplumda merak konusu bir bilinmezlik olan rüyalar, bilinçaltımıza ve anlık psikolojimize ışık tutabilir. Günlük yaşantımızda zihnimizin arka odalarına attığımız durumlar, insanlar, yerler, problemler uykuda zihnimizde yaratılan görüntülerle kimi zaman uyarıcı kimi zaman komik veya anlamlı şekilde ortaya çıkabilir. Birçok toplumda inanıldığı gibi yaşayacaklarımız hakkında öngörü niteliği de taşıyabilirler. Peki gelecekten haber verebilen, aynı zamanda psikolojimizi sembolik şekilde yansıtabilen rüyalar nasıl yorumlanmalı?
Rüya Yorumlaması Kaça Ayrılır?
Öncelikle rüyanın yorumlanmasında önemli nokta, bilinçaltı atığı olan rüyalar ve öngörü rüyaları olarak ikiye ayırmaktır. İlk kısım genellikle karmaşık komik ve saçma olabilmesiyle ayırt edilebilirken, ikinci kısım sembolik bir mesaj içeren ve olayların akılda kalıcı olduğu, gerçek gibi hissedilen öngörü rüyalardır. Her bir sembol kişiye özeldir.
Rüya gören kişinin o anki ruhsal, maddi ve manevi durumuna, kültürüne, rüyanın görüldüğü saate hatta cinsiyetine göre de değişkenlik gösterebilir. Rüyada görülen nesne, kişi, olayın gören kişide bıraktığı izlenim, iyi veya kötü anısı olması, fobi veya hobileriyle doğrudan bağlantılı olabilir. Örneğin rüyada görülmesi iyi olarak bilinen bir nesnenin, kişide kötü bir anısı olması veya fobisini tetikleyen bir aracı olması rüyanın anlamını tersine çevirebilir. Kuşlarla ilgili korkusu olan birinin rüyasında bir güvercini siyah renkli olarak görmesi, kişinin keder ve korkuyu bir arada yaşayacağı bir haber alabileceği söz konusu olabilir. Diğer bir etken olarak cinsiyet için örnek ise yeni ayakkabı bir erkek için kazancın artması ve zenginliği temsil ederken bir kadın için evliliği temsil edebilir. Yine kişinin hoşlanmadığı birini rüyasında görmesi olumsuz olaylara işaret edebilirken, sevilen bir mekânda görülen kişiye aslında güvendiğimiz sonucuna ulaşılabiliriz.
Hz Yusuf’un Rüya Yorumu
Gerçek bir öngörü rüyası olan ve İslam dininde önemli bir yeri olan, bu anlamda bir örnek Hz. Yusuf’un rüyasıdır. Hz. Yusuf 3 rüya yorumu yapmıştır. İlki kendi rüyası olan ay, güneş ve 11 yıldızın kendine secde etmesidir. Burada güneş babayı, ay anneyi ve 11 yıldız kardeşlerini temsil eder. Secde edişleri ise Hz. Yusuf’a tâbi oluşlarını göstermektedir. İkinci olarak ise zindanda iki mahkûmun rüya yorumudur. Mahkumlardan biri kendini efendisine hizmet ederken görmüş, diğeri ise basında ekmek taşıdığını görmüştür. Hz. Yusuf, ilkinin kurtulacağını ikincisinin asılacağını bu rüyadan öngörmüştür. Üçüncüsü, firavunun yedi zayıf ineğin yedi semiz ineği yediği ve yine yedi dolgun başağın yediği zayıf başağı yediğini gördüğü rüyadır.
İlgili: Rüyada Kabus Gören Çocuğa Nasıl Davranılmalı?
Hz. Yusuf, yedi semiz ineği yedi bolluk yılı olarak yorumlayıp, yedi zayıf ineği ise yedi darlık yılı olarak yorumlamış, zayıf ineklerin semiz olanları ve zayıf başakların dolgun olanları yemesini de bolluk yılında tasarruf edilmezse darlık yılında zorluk çekileceği şeklinde ustaca yorumlamıştır. Başaklar tahıl ürünlerini, inekler ise hayvancılığı temsil etmiştir. Bu rüya yorumu Hz. Yusuf’un zindandan çıkabilmesini sağlamıştır. Firavunun görevi üzerinden rüyayı yorumlamış ve sembol dilini çözümlemiştir. Pek tabi normal bir insana göre peygamber rüyası daha yücedir ve öngörüsü yüksektir.
Freudun Rüya Yorumu
Rüyalar nasıl yorumlanmalı? sorusuna psikolojik bir bakış olarak ise psikanalizimin kurusu Freud, rüya yorumunu insanın kendini ayrıntılarıyla tanımasına bağlamıştır. Kişinin gündelik yaşamı ve psikolojisi üzerine yapılmasını savunan sembolizm ve şifre yöntemlerini öne sürmüştür. Ona göre rüyalar bilinçaltı rahatlaması için yaşamda gerçekleştirilemeyen olayların rüyada gerçekleştirilmesidir. Anıların, gündelik unutulan deneyimlerin rüyada yeniden canlandırılmasından oluşur. Kişinin yaşamına bağlı kendi içindeki sembolizmi çözülmelidir.
Rüyadaki semboliklere örnek olarak bir kadının dişlerinin sürekli düştüğünü görmesini onun çocuk sahibi olmayı özlediğini, duran bir saatin ise ölen bir kişiye işaret edebileceğini örnek göstermiştir. Ayrıca gizli dürtülerin ve isteklerin rüyada üzeri örtük şekilde ortaya çıkması, bilinçaltının bu şekilde kişinin isteğini yerine getirerek rahatlaması sağladığını düşünmüştür. Kişin kompleksleri ve eksiklerinin rüyada giderilmesiyle uykudan uyanıklık sürecine kadar hem fiziksel yorgunluğun giderilmesi hem de zihin iyileşmenin beden tarafından sağlanması anlamında çok önemlidir. Freud aynı şekilde rüyada dürtülerin sembollerle karşımanıza çıkmasının sebebinin uyku halinin devamı için olduğunu fark etmiştir. Bunun aslında ruhani ve zihinsel halin iyileştirilmesinde bir aracı olduğunu söyleyebiliriz.
Tekrar Tekrar Görünen Rüyalar
Tekrarlayan rüyalar nasıl yorumlanmalı? Bu tip rüyaların öngörü rüyası niteliği taşıması yüksek ihtimaldir. Bir konuya veya kişiye karşı uyarıcı olabildiği gibi yarım kalan bir meseleyi, durumu simgeliyor ve bilinçaltı buna bir çözüm istiyor olabilir. Böyle durumlarda beklenen rahatlama, konunun iç dünyasında çözüm bulduğu zaman gelebilir. Çözüm ise kişinin hayatında eksik olan veya yapması veya yapmaması gereken bir işe dair bir mesaj barındırabilir. Aynı zamanda stres bozukluğu veya epilepsi gibi durumlarda uzun vadeli tekrarlayan rüyalar olabilir.
İlgili: Rüyada Fotoğraf Görmek Nedir ve Hangi Anlama Gelir?
Öngörü niteliği taşıyan tekrarlayan rüyalarda ise genellikle alınması gereken bir olumlu veya olumsuz mesaj, kişinin sevip sevmediği biri vasıtasıyla veya bir nesneyle bağlantılı olarak karşımıza çıkabilir. Örneğin sürekli görülen kaçış rüyaları günlük yaşamda bir yükten kurtulmaya çalışıldığını gösterebilir. Aynı zamanda rüya sırasında uyurken yaşanan bedensel değişimlerin, sağlık problemlerinin de rüyaya yansıyabileceğini yaşanan nefes darlığının rüyada zorlu tırmanma olarak görülmesi örneğiyle savunmuştur. Rüya yorumu yaparken bu ayrıntılar da değerlendirilebilir.
