Hızlı bir şekilde, belleğe erişilebilme hızını arttırmak ve tüm sistemi daha verimli hale getirmek için işlem hızı ile bellek hızı arasındaki önbellek geliştirildi.
Önbellek Nedir?
Önbellek, bilgisayar tarihindeki en kritik olaylardan biridir. Önbellek tam olarak nedir? Nasıl çalışır?
Belirli bir görevi yerine getirirken bilgisayarın daha sonra ihtiyaç duyacağı talimatları içeren küçük bir bilgi havuzu içerir. Bilgisayar bu bilgiyi önbelleğe karmaşık algoritmalar ve programlama kodu bilgisi kullanarak yükler. Bilgisayarda bir önbellek sistemine sahip olmanın amacı, CPU’nun ihtiyaç duyduğu verilere ihtiyaç duyduğu sırada engelsiz bir şekilde erişebilmesini sağlamaktır.
Bunun nasıl çalıştığını anlamak için, bilgisayarların üç tür belleğe sahip olduğunu bilmeniz gerekir. İlk önce sabit sürücüde veya SSD’de bulunan birincil bellek var. Makinedeki en büyük bellek deposudur. Daha sonra, birincil bellek cihazından daha hızlı ancak daha küçük olan RAM vardır. Son olarak, CPU’nun içinde, önbellek olarak bilinen bellek birimleri vardır. Önbellek, tüm bellek türlerinin en hızlısıdır.
Bir program çalıştığı zaman, Çalıştırılan program, programın kodunda bulunan bir dizi talimatı uygulamaya başlar. Bu bilgi önce RAM’e yüklenir ve daha sonra CPU’ya geçer. Talimatları uygulamak için verileri en iyi şekilde kullanmak için CPU’nun yüksek hızlı bir belleğe ihtiyacı vardır.
Önbellek Seviyeleri
CPU içinde üç farklı önbellek seviyesi vardır: L1, L2 ve L3.
L1 önbellek üçünün en hızlısı ve en küçüğüdür. İşlemi gerçekleştirmek için CPU’nun en çok ihtiyaç duyduğu veriyi içerir. L1 genellikle 256 KB civarında olmasına rağmen, bazıları bunu 1 MB’a çıkardı.
Bu küçük önbellek, hem komut önbelleğine hem de veri önbelleğine sahip olmak üzere ikili amaca sahiptir. Komut önbelleği CPU’nun gerçekleştirmesi gereken işlemlerle ilgilidir ve veri önbelleği işlemin yapılması gereken bilgileri tutar.
L2 daha yavaştır ve L1’den daha fazla bilgi tutar. Bilgisayarın bir sonraki erişmesi gereken büyük olasılıkla 256K ile 8MB arasında veri içerir.
L3 en büyük ve en yavaş önbellektir. 4 MB ile 50 MB arasında veri içerir.
Önbellek Nasıl Çalışır?
Bilgisayarınızda bir program başladığında, veriler RAM’den L3 önbelleğine, ardından L2’ye ve sonunda L1’e akar. Program çalışırken CPU, çalışması için gereken bilgiyi arar, L1 ön belleğinde başlar ve geriye doğru çalışır. CPU gerekli bilgiyi bulursa, buna önbellek isabet denir. İhtiyacı olan bilgiyi bulamazsa, bilgisayarın ihtiyacı olan bilgiyi bulmak için başka bir yerlere bakar.
Gecikme, bilgisayarın verimliliğinde önemli bir faktördür. Gecikme, bir parça bilginin alınması için gereken zamandır. L1 önbelleği en hızlısıdır. Önbelleği fiziksel olarak CPU’ya yaklaştırmak gecikmeyi azaltır.
Önbellek bilgisayar satanların üzerinde durduğu bir özellik olmasa da, incelemeye değer. Daha hızlı önbelleklerin gecikme süresi azalır ve programlarınızın daha hızlı ve verimli çalışmasını sağlar.
Bir yorum bırakınız...