Lisede alan seçimi 4 ayrı seçenekten oluşur. Birinci alan, TM adı altında Türkçe, matematik ve coğrafya ağırlıklıdır. İkinci alan, MF adı altında matematik, fizik, kimya ve biyoloji ağırlıklıdır. Üçüncü alan, TS adı altında Türkçe, tarih, coğrafya ve felsefe ağırlıklı olup dördüncü alan ise DİL alanıdır ve İngilizce, Almanca, Fransızca vb. dilleri içerir. Tercih yapılırken kişinin hedeflediği meslek ve başarılı olduğu dersler göz önünde bulundurulmalıdır.
TM; hukuk, iç mimarlık, maliye, işletme, iktisat ve psikoloji gibi bölümler eşit ağırlıktan öğrenci alırlar. MF; tıp, mühendislik, mimarlık gibi bölümler sayısal ağırlıktan öğrenci alırlar. TS; radyo ve televizyon, halkla ilişkiler, tarih öğretmenliği gibi bölümler sözel ağırlıktan öğrenci alırlar. DİL; mütercim-tercüman, İngilizce öğretmenliği gibi bölümler dil ağırlıktan öğrenci alırlar.
Lisede alan seçimi sanat ya da spor üzerine yapılacak ise, ilgili okulların yetenek ve mülakat sınavlarına başvurulması ve belirtilen şartların sağlanması gerekmektedir.
Lisede Alan Seçimi Ne Zaman Yapılır?
Alan seçimiortaöğretim sınıf geçme yönetmeliğinin 45. maddesine göre 9. sınıfın sonunda haziran-temmuz ayları arasında e-okul sistemi üzerinden yapılmaktadır. Başvuru, sonuçların ilan edilmesi ve nakil işlemleri yaz tatilinin bitimine kalan 1 ay sürede gerçekleştirilebilir. Tabii öğrencilerin bu tercihlerine 9.sınıf sürecinde karar vermeleri gerekmektedir.
Alan Seçiminde Neye Göre Karar Verilmelidir?
İlgi, istek, yetenek ve ders başarısı alan seçimi aşamasında çok önemlidir. Eğer matematik ve fizikten hiç haz etmiyorsanız ya eşit ağırlık ya da sözel tercih etmelisiniz. Eğer tarih ve coğrafyayı sevmiyorsanız ama matematik ve fizik dersleriniz başarılı ise sayısal alan tercih etmelisiniz. Hangi alanı tercih ederseniz edin mutlaka gelecekte yapmak istediğiniz mesleğin ne olduğuna karar vermelisiniz. Yeteneklerinizi keşfetmeniz, hedef belirlemeniz ve başarılı olduğunuz derslerin farkındalığına varmanız sizleri doğru alan seçimine yönlendirecektir.
Alanların belirlenmesinde öğrencinin 9.sınıf ağırlıklı not ortalaması, öğrencinin ilgi ve isteği, velinin yazılı isteği, okul müdür, müdür yardımcısı ve rehberlik öğretmeninin görüş ve tavsiyeleri dikkate alınmalıdır. Öğrencinin belirli bir alana yönlendirilebilmesi için istediği alan ile ilgili derslerinin ağırlıklı not ortalamasının 2,5 ve üzerinde olması şartı vardır. Eğer öğrenci bu şartı sağlamamışsa en yüksek ortalamaya sahip olduğu alana yönlendirilir.
Alan Seçimi İçin Not Yükseltme Nasıl Yapılır?
Öğrenci eğer istediği alana dair yeterli not ortalamasına sahip değil ise yani o alana dair derslerin ağırlıklı not ortalaması 2,5’dan az ise, gerekli şartı sağlamak için en fazla 3 dersten not yükseltme sınavına girebilir. Sınavına girilecek olan 3 derse öğrenci, veli ve sınıf öğretmeni ile beraber karar verilir. Öğrenci velisinin yazılı talebi ile not yükseltme sınavı onaylanıp, uygulanır.
Tüm bu bilgilerden daha önemli olan bir şey de öğrencinin kendini tanımasıdır. Eğer alan seçimi tercihi yapacaksanız ve karar vermekte zorlanıyorsanız kendinize şu soruları sormalısınız; ‘en sevdiğim ders hangisi?’, ‘eğer tüm derslerde başarılı olsaydım hangi alanı seçerdim?’. Çünkü asla unutmamak gerekir ki, lisede alan seçimi aslında erken kariyer seçimidir.
