Çocuklar doğdukları andan itibaren nasıl iletişim kuracaklarını öğrenmeye başlarlar. Dinlerler ve çok yakınında bulunan annesinin ve babasının seslerini tanıyabilirler. Çocuklar duydukları sesleri taklit ederek konuşmaya başlarlar. İşitmenin konuşma ve dil gelişimi, iletişim ve öğrenme için kritik önem taşıdığı kabul edilmektedir. Peki, Çocuklarda işitme kaybı teşhisi nasıl yapılır? Çocuklarda işitme kaybı gelişimi etkiler mi?
Çocuklarda İşitme Kaybı Teşhisi Nasıl Yapılır?
Bebekler doğar doğmaz yenidoğan işitme testi yapılmaktadır. Ancak bu aşamadan sonra ciddi bir işitme kaybı fark edilmediği takdirde çocuklara yeniden işitme testi yapılmasına gerek görülmemektedir. Oysaki belirli aralıklar ile işitme testi kontrolü yapılması çocuğun sağlıklı gelişimi için büyük öneme sahiptir.
Bir bebek 3. Ayından itibaren etrafındaki sesleri tanımaya ve tepki vermeye başlar. Şayet bebeğiniz sizin sesinize tepki vermiyorsa yüzünü size doğru dönmüyor ise çok yakından takip etmeniz hatta doktorunuzdan işitme testi yapmasını talep etmeniz erken müdahale için oldukça önemlidir.
Uzmanlar 6 aydan önce konuşma ve dinleme eğitimi dahil olmak üzere erken bir müdahale başlatmanın ideal olduğunu söylemektedir. Bu şekilde erken tanı, kullanılabilecek işitme cihazları ya da diğer müdahalelerle işitme engelli çocuğun dil becerileri gelişebilmektedir. 3 aylık gibi çok küçük bebekler bile işitme cihazı kullanabilir. 1 yaşından itibaren de işitme kaybı olan çocuklar için koklear implant ameliyatı yapılabilmektedir. İşitme cihazları veya koklear implantları olan çocukların ise normal bir çocuk gibi anaokula ya da ilkokula gitmesinde sakınca yoktur.
Çocuklarda İşitme Kaybı Gelişimi Etkiler Mi?
İşitme kaybına uğramış çocuklar, etraflarındaki tüm sesleri duyamayacakları gibi kendi sesleriyle bile iletişim kurmayı öğrenmekte zorlanacaklardır. Dolayısıyla dilin temel gelişimi gerileyecektir. Ancak hafif-ağır dereceli işitme kaybına sahip çocuklar hemen hemen her zaman anlaşılabilir bir dil geliştirir. Araştırmalar, derin işitme kaybına sahip çocukların bile konuşmayı öğrenebildiğini göstermiştir. Fakat doğuştan, ciddi işitme bozukluğu ile doğan çocuklar için okuma, yazma ve konuşma yöntemlerini öğrenmek son derece zor olabilir.
Ne yazık ki, pek çok çocuğa 2 yaşına kadar işitme kaybı teşhisi konulmamaktadır. Çocuğunuz çevresindeki sesleri duyarak ve sesinizi dinleyerek doğru konuşmayı öğrenir. İlk altı ayı boyunca duyamıyorsa önemli bir fırsatı kaçırıyor demektir. İşitme engelli çocuklar genellikle “s”, “sh”, “f”, “t” ve “k” gibi sessiz konuşma sesleri ile sorunlar yaşar, sıklıkla yeni kelimeleri diğer çocuklardan daha yavaş öğrenir, daha kısa cümleleri anlarlar ve üretirler.
Çocuklarda İşitme Kaybının Etkileri
- Akıcı ve anlatımcı iletişim becerilerinin (konuşma ve dil) gelişiminde gecikmelere neden olur.
- İşitme kaybı olan çocuklarda kelime hazinesi daha yavaş gelişir. Az kelime duyduğundan kelime haznesi dar olup, akademik başarının azalmasına neden olan öğrenme problemlerine neden olur
- İletişim güçlükleri genellikle asosyalliğe ve kötü benlik kavramına yol açar.
- Mesleki seçimler üzerinde etkili olabilir.
Çocukta İşitme Kaybı Var İse Ne yapılabilir?
Son zamanlarda yapılan araştırmalar, erken bir dönemde tedaviye başlayan işitme kaybı olan çocukların, işiten arkadaşlarıyla aynı seviyede dil geliştirebileceklerini ortaya koymuştur.. Çocuğunuzda bir işitme kaybı tespit edilirse, konuşma dilini desteklemek için acil olarak aile odaklı eğitim ve ilgiyle çocuğun dili geliştirilmelidir.
