- Yer altındaki madenin tahmini miktarına rezerv denir.
- Yataktan çıkarılan madenin taş ve toprakla karışık haline tuvönon denir.
- Yataktan çıkarılan madenin temizlendikten sonra geriye kalan saf metal oranına tenör denir
Madenin işletmeye açılabilmesi için;
- Rezervi yeterli olmalı
- Tenör oranı yüksek olmalı
- Ulaşım durumu ve pazarlama koşulları iyi olmalı
- Yeterli sermaye, teknolojik araçlar ve yetişmiş elemanların mevcut olması gerekir.
NOT: Türkiye’de maden çeşiti fazladır.
NOT: Maden çeşitliliğinin en fazla olduğu alan Dogu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Fırat bölümüdür.
NOT: Maden çeşitliliğinin en fazla olduğu il Elazığdır. Maden çeşitinin fazla olmasının sebebi ise arazidir.
1-) Demir Nerede Çıkarılır?
En zengin rezerve sahip olan Divriği (Sivas) demir yatağıdır. Sivas (Divriği)’de bulunan demir Ereğli. Karabük’e taşınır. Sebebi ise orada demir çelik fabrikasının olmasıdır.
Malatya’da bulunan demir çıkarıldıktan sonra İskenderun’a taşınır. Taşınmasının sebebi ise ulaşımdır. Demir çıkarılan diğer iller, İzmir (Torbalı), Adana, K. maraş, Malatya (Hekimhan, Hasançelebi), Sakarya (Çamdağ)
2-) Bakır Nerede Çıkarılır?
Kastamonu (Küre)’dan çıkan bakır Samsun’a taşınır. Sebebi ulaşım ve limanın olmasıdır. Artvin (Murgul)’da çıkarılan bakır da Samsuna götürülür. Bakır çıkan diğer illerimiz, Elazığ (Maden), Diyarbakır (Ergani)
3-) Krom Nerede Çıkarılır?
Çeliğin sertleşmesinde kullanılır.
Krom rezervi açısından dünyada 4. Sıradadır. Bu yüzden ihraç edilir.
Muğla (Köyceğiz-Fethiye)’ dan Krom Antalya’ya taşınır Sebebi ise yine ulaşımdır. Diğer illerimiz, Elazığ (Guleman), Bursa (Orhaneli), Eskişehir ve Adana
4-) Bor Nerede Çıkarılır?
Dünya rezervinin %70‘i Türkiye’dedir.
Uçak ve roket gövdelerinin yapımında ve roket yakıtının yapımında kullanılır.
Türkiye’de fazla olduğu için ihraç edilir. Bor çıkarılan illerimiz, Kütahya (Emet), Eskişehir (Kırka), Bursa (Mustafakemalpaşa) ve Balıkesir (Bandırma – Susurluk)
5-) Kükürt Nerede Çıkarılır?
Tarım ve kimya endüstrisinde kullanılır.
Isparta’da işlenmektedir. Ancak bu fabrika kapatılmıştır.
6-) Fosfat Nerede Çıkarılır?
Gübre üretiminde kullanılır.
İhtiyacımızı karşılamadığı için ithal ederiz. Fosfatın merkezi Mardin (Mazıdağ)’dır.
7-) Cıva Nerede Çıkarılır?
Sıvı halde bulunan tek madenimizdir.
Eczacılıkta ve elektrik elektronik sanayisinde kullanılır. Civa, Konya (Sarayönü) ve İzmir (Ödemiş – Karaburun)’da çıkarılır.
😎 Manganez Nerede Çıkarılır?
Demirin çeliğe dönüştürülmesinde kullanılır.
Zonguldak(Ereğli) Manganez için önemli bir yerdir. Manganez çıkarılan diğer illerimiz, Denizli, Adana (Ceyhan), Trabzon (Araklı) ve Artvin (Borçka)
9-) Mermer Nerede Çıkarılır?
Kalkerin başkalaşıma uğramasıyla oluşur.
En geniş alanlarda bulunan madenlerden birisidir. Mermerler Türkiye’den İthal edilir.
Mermerine en önemli yerlerinden birisi Afyon’dur. Sırasıyla Marmara adası, Bursa, Bilecik, Muğla ve Elazığ gelir.
10-) Zımpara Taşı Nerede Çıkarılır?
Türkiye zımpara taşı yatakları bakımından zengin bir ülkedir. Zımapara çıkarılan illerimiz, Marmara adası, Bursa, Bilecik, Afyon, Muğla ve Elazığ
Üretimin büyük bölümü ihraç edilir.
11-) Volfram (Tungsten) Nerede Çıkarılır?
Sıcaklığa dayanıklı olduğu için ampul teli ve uzay araçları yapımında kullanılır.
Volfram en önemli yerlerinden birisi Bursa (Uludağ), sırasıyla Ankara, Sivas ve Kırıkkale gelir.
12-) Feldspat Nerede Çıkarılır?
Cam ve seramik sanayisinde kullanılır.
Feldspat dışarıya ihraç edilir.
Feldspat’ın en önemli yerlerinden birisi Manisa’dır. Kütahya (Simav) ve Muğla (Milas) Feldspat çıkarılan diğer bölgelerimizdir.
13-) Kurşun- Çinko Nerede Çıkarılır?
Kurşun-Çinko’nun en önemli yerlerinden birisi Elazığ( Keban)’dır. Giresun, Yozgat (Akdağmadeni), Çanakkale (Yenice), Kayseri ve Niğde (Çamardı) Kurşun – Çinko çıkarılan diğer yerlerdir.
14-) Trona Nerede Çıkarılır?
Soda külü olarak kimya sanayisinde kullanılır. Ankara Beypazarında çıkarılır.
Türkiye Trona madenini dışarıya ihraç eder.
Bir yorum bırakınız...