Ekran Panel Çeşitleri
Bilgisayar monitörü satın alırken yukarıda bahsettiğimiz TN, IPS veya VA üç ifadeyle karşılaşacaksınız.
- Twisted nematic (TN) – Bükülmüş nematik: En eski LCD panel türü.
- In-plane switching (IPS) – Düzlem içi geçiş : Bu teknoloji LG firması tarafından üretilen LCD panel türü.
- Vertical alignment (VA) – Dikey hizalama: Samsung tarafından “super vertical alignment – süper dikey hizalama” (SVA) olarak da adlandırılan LCD panel türü.
Yukarıda belirtilen adlandırmalar, LCD içinde bulunan moleküllerin hizalanması (sıvı kristal ekran) ve voltaj uygulandığında nasıl değiştikleriyle ilgilidir. Bu moleküllerin çalışma şekilleri görüntüyü ve tepki süresini büyük ölçüde etkiler.
Elpette her ekran panelin avantajları ve dezavantajları vardır. Aralarında seçim yapmanın en kolay yolu, hangi özelliklerin sizin için en önemli olduğuna karar vermektir. Bu, bilgisayarınızı ne için kullandığınıza ve ne kadar bütçeniz olduğuna bağlıdır.
Bilgisayarınızı ofis işleri, programlama, video ve fotoğraf düzenleme veya oyun oynama gibi birçok şey için kullanıyorsanız, karar vermek biraz daha zor olabilir. Şimdi bu üç paneli tek tek ele alalım.
Twisted nematic (TN) – (Bükülmüş Nematik) Paneller
TN paneller, seri olarak üretilen ilk LCD ekran monitörlerdir. TN ekran teknolojisi bazı önemli dezavantajlara sahiptir. Birincisi, sınırlı görüş açıları vardır. TN panelinin renk üretimi de o kadar güçlü değildir. Çoğu TN paneli 24 bit gerçek rengi gösteremez. IPS veya VA panellerle karşılaştırıldığında açık ara renk farklılığı göze çarpar. Ancak iyi bir görüntülemesi vardır.
Neden bir TN paneli satın alınır? En önemli etken elbette ucuz olmasıdır. Üretimi çok pahalı değil, bütçe dostu seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Renk kalitesine değer vermiyorsanız ama iyi görüntüleme açılarına ihtiyacınız varsa, bir TN paneli iyi bir seçim olabilir.
TN panelleri de en düşük giriş gecikmesine sahiptir. 240 Hz’e kadar yüksek yenileme hızlarına ulaşabilmektedir. Rekabetçi çok oyunculu oyunlar, özellikle de her saniyenin önemli olduğu eSporlar için iyi bir seçenektir.
Renk üretimi veya görüntüleme açılarına göre düşük gecikmeyi tercih ederseniz, ihtiyacınız olan tek şey bir TN paneli olabilir.
In-plane switching (IPS) – (Düzlem İçi Anahtarlama) Panoları
IPS panelleri, TN’lerden çok daha üstün izleme açılarına sahiptir. IPS panelleri ile daha doğru renk üretimi elde edebilebilirsiniz. TN’lerden farklı olarak, bir renk değişimi fark edilir.
IPS panelleri, TN panellerle elde ettiğiniz “soluk” görünümü ortadan kaldırmaya yardımcı olan nispeten iyi siyah görünümü ile bilinir. TN panaellerden daha fazla 240 Hz yenileme hızlarına sahip IPS panelleri üretilmektedir.
Tepkime süresi açısından TN’ye göre daha başarılı performans sergiler. Bütçeniz varsa, iyi bir IPS monitör için yaklaşık dört milisaniyelik bir yanıt süresi sunan monitöre sahip olabilirsiniz.
Vertical alignment (VA) – (Dikey Hizalama) Panelleri
VA panelleri, en iyi kontrast oranlarını sunar. Bu yüzden TV üreticileri VA panelleri yaygın olarak kullanır. Bir IPS monitör tipik olarak 1000: 1 kontrast oranına sahip olsa da, karşılaştırılabilir bir VA panelinde 3000: 1 veya 6000: 1 göreceksiniz.
Yüksek yenileme hızlarına (240 Hz) sahip VA monitörler bulabilirsiniz, ancak gecikme süresi daha fazla gölgelenme ve hareket bulanıklığı ile sonuçlanabilir. Bu nedenle, rekabetçi oyuncular VA’dan uzak durmalıdır.
TN’lere kıyasla, VA paneller çok daha iyi renk üretimi sunar. VA panelleri, genel kullanım için idealdir. VA’lar, tek oyunculu veya sıradan oyuncular için de iyidir. Ancak, rekabetçi oyuncular için pek ideal değildir.
IPS, PLS ve AHVA Panelleri Özellikleri Nelerdir?
IPS, PLS ve AHVA paneller çok benzer paneller olmakla birlikte birbirlerinden en önemli farkları farklı firmalar tarafından üretilmeleridir. IPS monitör panel LG tarafından, AHVA monitör panel
Bu paneller genellikle renk canlılığı, görüntüleme açısı ve yüksek karşıtlığı ile seçilme sebebi olmaktadır. IPS paneller yüksek görüntüleme açısıyla piksellerin her biri ayrı bir kimlik kazanarak düzgün bir görüntü sunmaktadır. Özellikle yüksek karşıtlığa sahip olması ve daha canlı renkler sunması bu panellerin fotoğrafçılık ve grafik tasarımı gibi işlerde kullanılmasına olanak sağlıyor.
Ancak IPS panelleri bunca avantajı yanında avantajı kadar dezavantaja da sahip olmaktadır. Yüksek üretim maliyeti ve yüksek güç tüketimi kullanıcılar için pahalı bir deneyim sunmaktadır. Ayrıca uzun tepki süresi ve yavaş ekran tazeleme hızı ile rakiplerini gerisinde kalmaktadır. Gelişen teknoloji ile E-IPS ve H-IPS gibi varyantları üretilerek sorunlar azaltıldığı için oyuncu monitörlerinin yerini almaktadır. Ancak hala istenilen performansı vermediği için RPG gibi hızlı tepki gerektirmeyen ve renk canlılığı önemli oyunları oynayan oyuncular tarafından kullanılmaktadır.
Son olarak bu 3 panel tipi içerisinde Samsung’un ürettiği paneller diğer iki panel tipine göre öne çıkmaktadır. PLS monitör panel Samsung tarafından üretilmektedir. Samsung’a göre daha iyi görüntüleme açısı, %10 daha yüksek ekran parlaklığı, %15 daha uygun fiyat, daha canlı renkler ve daha iyi bir görüntü sunmaktadır.
Tüm LCD Monitörlerin Ortak Dezavantajları
CRT monitörlerle karşılaştırıldığında, tüm LCD panellerde bir çeşit gecikme sorunu vardır. TN panelleri ilk ortaya çıktığında bu gerçek bir sorundu. Ancak teknoloji ilerledi ve bu sorunların birçoğu geliştirilse de, tamamen ortadan kaldırılmadı.
Düzensiz arka aydınlatma, tüm panel türlerinde bulacağınız başka bir konudur. Genellikle bu, daha ucuz modellerde üretim maliyetlerinden tasarruf edilmek istendiğinden bu sorun ortaya çıkar. Yani, ucuz bir monitör alıyorsanız, düzensiz arka plan aydınlatmasına hazır olun.
Hangi Tip Monitör Panel Tipi Size Uygun?
Ofis veya çalışma kullanımı: Burada tamamen fiyata dayalı bir karar vermelisiniz. VA, TN’ye üstün görüş açılarına sahip her şeyi yapan paneldir, ancak yüksek yenileme hızlarına veya ultra düşük gecikmeye ihtiyacınız olmadığından bütçenize en uygun modeli tercih etmelisniz.
Fotoğraf ve video editörleri / Dijital sanatçılar: IPS panelleri genel olarak geniş bir renk yelpazesi sergilemeleri nedeniyle, IPS panel tercih edilmelidir
Monitörleri dikey olarak kullanan programcılar: TN panelinden en kötü izleme açılarını elde edersiniz. Bu durumda en iyi izleme açıları için bir IPS ekranı tercih etmelisiniz.
Rekabetçi çevrimiçi oyuncular: TN panellerinin eSports dünyasında hala tercih edilmektedir. En ucuz modellerin bile hızlı tepki süreleri ve yüksek yenileme hızları desteği vardır.
Üst düzey PC oyuncular: VA paneli IPS veya TN’den daha yüksek bir kontrast oranı sağlar. Derin siyahlar ve keskin, zıt bir görüntü için VA en iyisidir. Rekabetçi oyunlar için elbete TN tercih etmelisiniz.
Satın almadan önce
Yapabiliyorsanız, satın almadan önce, satın almayı düşündüğünüz monitörü test edin. Bilgisayarın masaüstünde mouse’u ekranın etrafında hızla hareket ettirerek basit gölgeleme ve hareket bulanıklığı testleri yapabilirsiniz.
Bir yorum bırakınız...